Ruim een week geleden eindigde carnaval alweer. Voor mij iedere keer weer de mooiste tijd van het jaar. Veel mensen associëren carnaval met vijf dagen lang zuipen en dingen doen die de rest van het jaar niet kunnen. Misdragen past sowieso niet bij carnaval en ondanks dat ik zeker niet ga ontkennen dat er bier, heel veel bier wordt gedronken, is het veel en veel meer dan vijf dagen verkleed gek doen.
Het is onmogelijk om dit te beschrijven, omdat het grotendeels ook een gevoel is. Toch wil ik je proberen mee te nemen in hoe een seizoen eruit ziet en waarom ik nu, meer dan een week later, nog steeds helemaal kapot ben.
Carnaval is nooit afgelopen. Ik heb vorige week alweer ontzettend veel leuke uitspraken of woorden gehoord die ik opschrijf, omdat ik er misschien iets mee kan voor een nieuw liedje, het kan verwerken in een grap of voor een idee om met de optocht mee te lopen. Ik had de eer om samen met een goede bekende de tekst voor de boerenbruiloft van Horst te schrijven. Een traditie waarbij er twee mensen in het onecht met elkaar worden verbonden. Het schrijven hiervoor begon al ruim voor de zomervakantie van 2023. Vlak na de zomervakantie moesten de elf spelers namelijk starten met de repetities. Wekelijks kwamen zij samen om in het diepste geheim te oefenen. Het is immers onbekend wie er in het spel van de boerenbruiloft zit. Ook al ruim voor de zomervakantie start het maken van het nieuwe carnavalsliedje. Al ruim tien jaar maak ik eigen liedjes en doe ik mee met de liedjesavond in Horst, met wisselend succes. Daarnaast treed ik ook al acht jaar op met een groepje bekenden op de zittingsavonden. Hier spelen we een sketch waarin we de gebeurtenissen van het afgelopen jaar bespreken. Al deze dingen zorgen ervoor dat ik vanaf mei wekelijks en vanaf september twee of drie avonden per week bezig ben met voorbereidingen. Ons liedje werd dit jaar dusdanig goed beoordeeld dat we derde werden op de liedjesavond. Dat betekent een professionele opname in en studio en een tour. Vanaf begin januari tot en met carnavalsdinsdag staan er dan een kleine 30 optredens gepland.
Al met al zitten er al maanden van voorbereiding in, voordat het seizoen echt begint. Het seizoen begint natuurlijk officieel op 11 november. De echte drukte met activiteiten begint echter in het eerste weekend van januari. Er zijn dan al vijf weken vol met activiteiten voorbij voordat het echt carnaval is. Misschien zijn die weken vooraf nog wel leuker dan de vijf dagen zelf. De echte carnaval is het toetje van alles wat die weken ervoor is gebeurd. Ook nog eens een verdomd lekker toetje.
Carnaval is het aftreden van de vorige (jeugd)prins, het uitkomen van de boerenbruiloft, het uitkomen van de nieuwe (jeugd)prins, recepties, meiden van alle leeftijden van de dansgarde die een jaar lang trainen om hun nieuwe dans te laten zien, nieuwe acts bedenken, nieuwe liedjes schrijven, dingen bedenken om mensen aan het lachen te maken, creatief omgaan en de draak steken met de politiek, de overdracht van de carnavalskrant waar 600 mensen op af komen, zittingsavonden voor 900 mensen, de boerenbruiloft waar 400 mensen gehuld in traditionele kleding samen ontbijten aan lange tafels en genieten van het toneelspel dat wordt opgevoerd, optochten met honderden deelnemers en een veelvoud daarvan aan publiek, het kistjesbal waarbij een café op dinsdagochtend stampvolstaat en waar mensen op een kistje kunnen gaan staan om een mopje te vertellen en zo kan ik nog wel even doorgaan.
Waarom ik dit allemaal vertel? Ik wil je graag een inkijkje geven in al het leuks waar ik uit moet kiezen. Ik kijk door een kokertje dat niet groter is dan één knobbeltje van je vuist. Daarbij is het zicht ook nog erg troebel. Dat kost energie, heel veel energie, om de hele dag te proberen dingen waar te nemen. Alles wat ik wel of niet doe is een bewuste keuze, wel een keuze geboren uit noodzaak.
Toen ik in 2020 revalideerde in Apeldoorn, leerde Noortje, mijn ergotherapeute, mij over de verdeling van energie. Ze visualiseerde mijn energie als een cake die ik in plakken sneed en wat mijn energie voor een dag is. De kunst is om op het einde van de dag ook nog plakken cake te hebben om de avond goed door te komen. Aan de hand van een puntensysteem ging ik bekijken hoeveel energiepunten ik op een dag heb en hoeveel punten activiteiten kosten of dat het juist energie oplevert. Deze methode werd ingezet omdat ik al langere tijd kampte met vermoeidheid als gevolg van het constante scannen door een kokertje. Toen ik nog goedziend was had ik een ontzettend druk sociaal leven. Nu bleek, met het puntensysteem en de cake als energievoorbeeld, dat ik op mijn oude manier van leven iedere dag mijn cake al rond het middaguur op had. De kruimeltjes waren niet veel later op om vervolgens aan de cake van de dag erna te beginnen. Dit kun je best een aantal weken volhouden maar niet voor altijd. Ik moest wel veranderen dus. Iets dat lang heeft geduurd en dat nog steeds vaak moeite kost. Het is iedere dag keuzes maken wat ik wel of niet doe. Ga ik vanavond naar die verjaardag? Dat kan, maar dan weet ik dat ik morgen een stuk vermoeider zal zijn. Kies ik ervoor om zelf boodschappen te doen? Dat kan, maar dan moet ik niet zelf gaan koken. Iedere dag is het afwegingen maken. Overigens is het laatste wat ik wil medelijden en zielig gevonden worden, maar het is wel hoe het is.
In carnavalstijd betekent dat ook constant plannen en heel vaak over de grens gaan. Waar ik vroeger na een activiteit doorging naar het café en via de shoarmatent en een afterparty pas diep in de nacht in bed belandde, is het nu na een activiteit meteen naar huis en naar bed. Daarbij proberen het alcoholgebruik gematigd te houden, zodat ik beter slaap. Feit blijft dat alles gewoon megaveel energie kost en dat ik in die periode doordeweeks veel moet bijkomen. Misschien is het dom dat ik overal naar toe wil, maar het is zoiets geweldigs en ik geniet er zo ontzettend van dat ik het moeilijk kan missen. Het kostte me ook heel veel pijn en moeite om dit jaar op zondagmiddag te moeten afhaken. De cake was meer dan op en die van de rest van de week eigenlijk ook al. Ik wilde nog zo graag, maar het ging niet meer. Boos en verdrietig liep ik die middag terug naar huis, terwijl iedereen feest aan het vieren was. Thuis viel ik in een lange diepe slaap die ervoor zorgde dat ik maandag wel weer kon gaan. Pijnlijk zijn de opmerkingen wel van mensen die je al tig keer hebt uitgelegd hoe mijn energie werkt. ‘Kom op, blijf toch nog, even doorbijten hè!’ ‘Ga je naar huis? Hoe oud ben je man? Gewoon nog even meegaan.’ ‘Drink je cola? Watje’.
Wat energie betreft is carnaval ook nog lastiger dan andere uitgaansavonden. Iedereen is geschminkt, verkleed en iedereen heeft een schorre stem van het meezingen. Om mensen te herkennen is onmogelijk en als ze hun naam niet direct zeggen wordt het gokken wie het is.
Met pijn in mijn hart heb ik moeten besluiten te stoppen met allerlei dingen. Het wordt bijna onmogelijk om zo lang van te voren al zo intensief bezig te zijn met voorbereidingen. Daarbij bijna wekelijks weer nieuwe teksten uit mijn hoofd stampen om het goed over te kunnen brengen. Het is zonde, maar het kan niet anders. Voortaan ben ik alleen nog maar publiek bij al het moois.
Mijn doel van deze blog is om een inkijkje te geven in hoe zuinig ik op mijn energie moet zijn. En nogmaals, ik wil geen medelijden of iets dergelijks, want ik kies er heel bewust zelf voor, maar het is niet zoals bij de meeste mensen twee dagen uitslapen en ze zijn weer de oude. Vorig jaar heeft het me 2,5 week gekost, ik ben dus op de helft. Thuisblijven is ook geen optie, het feest en alles wat er bij komt kijken is te mooi om te missen. Ik vier het alleen iets anders dan voorheen.
Het is inmiddels woensdagavond iets na negen, tijd om naar bed te gaan.
‘’Al het goede, gaat een keer voorbij. Goed geraden, straks staan we niet meer hier.
Maar dat maakt niets, want ik weet, dat dit liedje volgend jaar verder gaat.
(…)
En dan droom ik een jaar, van hoe het ooit was. Van dat liedje, die lach, van jou en mijn glas’’
Annemarieke Leurs, Kristel Roulaux, Roel Daniels-Peeters
